18.6.18

As nosas avoas: Aroa Martínez

A miña avoa chámase Chelo e naceu na Coruña, en San Pedro de Visma. O seu pai era albanel e a súa nai facía redes de pesca e limpaba casas. Cando ela era pequena, a súa familia era moi pobre, vivían nunha casa moi pequena para catro fillos e un matrimonio, cunha cociña e só dúas habitacións. Na súa casa non había nevera, entón á hora da merenda mercaban un anaco de chocolate ou un anaco de manteiga, un cuarto de aceite… As cousas comprábannas por anacos. A leite tíñanna os seus avós, que tiñan dúas vacas. A pesar de tanta pobreza, as festas do pobo eran moi bonitas e divertidas.
O que máis desexaba ter a miña avoa cando era unha rapaza, era un carro de bonecas, pero os seus pais non podían compralo porque non tiñan cartos. Pero cando a miña avoa tivo a súa primeira filla, mercoulle un carro porque era o que ela sempre quixera de nena. Aínda que ela nunca tivera carro de bonecas, xogaba á mariola, ás agochadas, ás canicas e ás bonecas, que por certo, eran de cartón, e cando lle rompían, poñía pedras nunha toalla para facer que eran bonecas, porque só tiñan cartos para mercar unha ao ano.
A súa comida favorita eran ovos fritidos con patacas, conseguían os ovos porque tiñan as galiñas camiñando pola casa e patacas na horta. De merenda, gustáballe o bocadillo de manteiga con azucre ou un xurelo cunha cebola.
A miña avoa comezou a ir á escola con seis anos, ía ao Colexio da Igrexa de San Pedro, onde a súa profesora era moi estrita e daba nas mans coa regra a quen se portase mal. Despois cambiouse de colexio e comezou a ir a La Normal, que estaba preto de Riazor, tiña aulas e patio moi grandes, os nenos estaban separados das nenas, e nos recreos, se baixaban ao sótano, dábanlles leite moi rica. Cando quedaban no comedor, a directora baixaba a corrixirlles a maneira de sentar, de coller os cubertos e era obrigatorio lavar os dentes logo de comer.
Naceu en Loureiro pero logo seus pais tiveron que emigrar a Francia por traballo e viviu alí. Foi alí ao colexio, tiña dificultades porque era sorda pero gustáballe máis porque facían moitos deportes. Os nenos estranxeiros (entre eles a miña avoa)  ían na clase que lles correspondía, pero nunha hora da mañá mandábanlles cun profesor para reforzar a lectura e o idioma. En fin de curso, os nenos que viñan de Galicia fixeron unha actuación de baile galego diante do resto de nenos franceses..